Claude Debussy
Peleas i Melizanda


19 kwietnia 2002, piatek, godz. 18-21.30 (sala Młynarskiego)


Dramat liryczny w pięciu aktach
Pierwotna wersja opery - bez udziału orkiestry, z akompaniamentem fortepianu (edition originale)

Libretto: Maurice Maeterlinck
edition originale - pierwotna wersja opery (niewystawiona): Paryż, 1895 rok
Prapremiera (wersja orkiestrowa): Paryż, 30 kwietnia 1902
Prapremiera (wersja oryginalna z fortepianem): Paryż, 1999 rok
Premiera polska (edition originale): Warszawa, 19 kwietnia 2002
Premiera obecnej inscenizacji (edition originale): 19 kwietnia 2002
Oryginalna wersja językowa z polskimi napisami


Fortepian: Krzysztof Jabłoński, Szábolcs Esztényi
Reżyseria: Tomasz Konina
Scenografia: Katarzyna Proniewska-Mazurek
Choreografia: Emil Wesołowski
Przygotowanie chóru: Bogdan Gola


recenzje








Obsada:
Peleas   -
Melizanda   -
Golauda   -
Arkel   -
Genowefa   -
Yniold   -
Doktor   -
Myśliwy   -
Mariusz Godlewski
Olga Pasiecznik
, Anna Karasińska
Andrzej Witlewski
Mieczysław Milun
Elżbieta Pańko
Adam Urbaniak
Czesław Gałka
Czesław Gałka
Chór Teatru Wielkiego-Opery Narodowej

STRESZCZENIE

AKT I

Odsłona 1. Zabłądziwszy podczas polowania w lesie, Golaud spotyka nad brzegiem źródła zapłakaną Melizandę. Dziewczyna jest wystraszona, nie pozwala mu wydobyć z dna źródła swojej korony. W końcu wyjawia swoje imię, a on przekonuje ją, by poszła razem z nim.

Odsłona 2. Po sześciu miesiącach Golaud pisze do Peleasa list, w którym zawiadamia o swoim ślubie z Melizandą. Golaud obawia się reakcji starego Arkela, bowiem król zaplanował dla niego inne małżeństwo. Jednak gdy Genevieve odczytuje Arkelowi list, ten godzi się na powrót wnuka. Peleas prosi o pozwolenie na opuszczenie zamku, chce bowiem odwiedzić umierającego przyjaciela. Arkel upiera się, by zaczekał na powrót Golauda.

Odsłona 3. Melizanda i Genevieve spacerują w ogrodzie zamkowym. Melizanda uskarża się, iż nie może przyzwyczaić się do ciemności panujących w Allemonde. Dołącza do nich Peleas i razem zwracają uwagę ku morzu (gdzie widać i słychać odpływający okręt, który przywiózł Melizandę). Peleas oznajmia, że następnego dnia wyjeżdża.



AKT II

Odsłona 1. Peleas prowadzi Melizandę studni w w parku, której woda kiedyś przywracała wzrok. Melizanda pochyla się i usiłuje dotknąć wody, ale sięgają do niej tylko jej długie włosy. Bawiąc się pierścieniem otrzymanym od Golauda, Melisanda niechcący upuszcza go do wody w chwili, gdy słychać dźwięk harfy oznajmiający południe.

Odsłona 2. Dokładnie w tym samym czasie Golaud spadł z koniai dotkliwie się potłukł. Pielęgnując męża Melizanda wyznaje, że jest nieszczęśliwa w zamku. Golaud zauważa brak pierścienia na jej palcu. Melizanda kłamie, że zgubiła go w grocie. Golaud wysyła ją wraz z Peleasem, by odnaleźli pierścień.

Odsłona 3. Peleas i Melizanda szukają pierścienia w nadmorskiej grocie. Widok trzech wygłodniałych żebraków śpiących na ziemi przestrasza ich.



AKT III

Odsłona 1. Melizanda czesze swoje długie włosy w otwartym oknie. Pojawia się Peleas, by pożegnać się przed wyjazdem. Melizanda wychyla się z okna, a jej włosy spływają w dół po murze. Peleas otula się nimi i je całuje. Nadchodzi Golaud i karci ich za "dziecinne zachowanie".

Odsłona 2. Golaud zabiera Peleasa do zamkowych podziemi i pokazuje mu straszne lochy. Jest tam ciemno i duszno, więc szybko wychodzą.

Odsłona 3. Peleas z ulgą i radością wraca do parku pełnego słonecznego blasku. Golaud zabrania Peleasowi kontaktów z Melizandą, która wkrótce ma zostać matką.

Odsłona 4. Pod oknem Melizandy Golaud wypytuje syna, małego Yniolda. Chce wiedzieć, co robią Peleas i Melizanda podczas jego nieobecności. Yniold odpowiada niejasno. W pokoju Melizandy zapala się lampa i Golaud podnosi Yniolda do okna, każąc mu mówić, co widzi. Jest z nią Peleas, ale oboje w ciszy siedzą naprzeciwko siebie i wpatrują się w lampę.



AKT IV

Odsłona 1. Peleas z woli króla musi wyjechać. Prosi Melizandę pożegnalne spotkanie przy fontannie.

Odsłona 2. Melizanda odwiedza Arkela w jego komnatach, który usiłuje ją pocieszyć. Pojawia się Golaud, okazuje jej swą zazdrość i gniew. Nie zważając na protesty Arkela, wlecze ją za włosy.

Odsłona 3. Przy fontannie Yniold szuka swojej piłeczki. Z dali słychać powracające stado owiec. Przechodząc koło studni zwierzęta nagle milkną. Przestraszony Yniold oddala się.

Odsłona 4. Peleas i Melizanda spotykają się po raz ostatni. Wyznają sobie wzajemnie ogromną miłość. Z daleka słychać łoskot zamykanej zamkowej bramy. Melizanda zdaje sobie sprawę, że Golaud śledził ich w ciemności. Kiedy tulą się do siebie, Golaud wybiega i zabija brata mieczem.



AKT V

Melizanda, która przedwcześnie urodziła córkę, leży umierająca. Pielęgnują ją lekarz i król Arkel. Golauda dręczą wyrzuty sumienia, lecz ponownie pyta żonę, czy miłość łącząca ją z Peleasem była nieczysta. Melizanda zaprzecza, lecz Golaud pojmuje, że do samego końca pozostanie niepewny. W milczeniu wchodzą służące i w chwili śmierci Melizandy padają na kolana.