<
Gioacchino Rossini
Wilhelm Tell
>





poprzednia realizacja


9 maja 2008



21 czerwca 2015 , niedziela, godz. 18.00-22.15 (Sala Moniuszki) .


Opera w czterech aktach

Libretto: Victor-Joseph Étienne de Jouy i Hippolyte-Louis-Florent Bis wg tragedii Friedricha Schillera
Prapremiera: Paris Opéra, Salle Le Peletier, Paryż, 3/08/1829
Premiera polska (pod tytułem Carlo Il Temerario): Teatr Wielki w Warszawie, 9 czerwca 1855
Wykonanie koncertowe w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej: 9 maja 2008
Premiera obecnej inscenizacji: 21 czerwca 2015
Oryginalna wersja językowa z polskimi napisami

Dyrygent: Andriy Yurkevych
Reżyseria: David Pountney
Scenografia: Raimund Bauer
Kostiumy: Marie-Jeanne Lecca
Reżyseria świateł: Fabrice Kebour
Choreografia: Amir Hosseinpour
Przygotowanie chóru: Bogdan Gola
Asystenci reżysera: Robin Tebbutt, Krzysztof Knurek

Koprodukcja:
Welsh National Opera, Cardiff,
Houston Grand Opera,
Grand Théâtre de Geneve

Wilhelm Tell   -
Matylda   -
Arnold   -
Jemmy   -
Hedwige   -
Walter Furst   -
Gessler   -
Rudi   -
Melchtal   -
Rudolf   -
Leuthold   -
Myśliwy   -
Karoly Szemeredy
Anna Jeruć-Kopeć
Yosep Kang
Katarzyna Trylnik
Bernadetta Grabias
Adam Palka
Wojtek Gierlach
Łukasz Załęski
Gary Jankowski
Mateusz Zajdel
Adam Kruszewski
Robert Dymowski
Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego - Opery Narodowej

Tancerze gościnni: Megan Griffiths, Pim Veulings
Tancerze PBN: Anna Hop, Aneta Wira, Bartosz Zyśk, Tomasz Fabiański
Solo wiolonczelowe: Julia Kisielewska
recenzje















STRESZCZENIE

AKT PIERWSZY

W jednym ze szwajcarskich kantonów trwa uroczystość weselna, która wieńczy lokalne święto. Wilhelm Tell nie potrafi przestać rozmyślać nad losem swojej ojczyzny, gnębionej przez austriackich najeźdźców i tytańskie rządy ich gubernatora, Geslera. Patriarcha wsi, Melcthal błogosławi zakochanym parom, ale jest niezadowolony z syna Arnolda, który nie potrafi znaleźć sobie żony. Arnold jest zrozpaczony; wierny swojemu krajowi, zakochany jest w Mathilde, austriackiej księżniczce. Podczas zabawy syn Wilhelma Tella, Jemmy wygrywa konkurs łuczniczy, lecz fetę przerywa nadbiegający Leuthold, który właśnie zabił austriackiego żołnierza usiłującego zgwałcić jego córkę. Tell pomaga Leutholdowi uciec, przeprawiając go swoją łodzią przez niebezpieczne wody jeziora. Ludność sprzeciwia się austriackim żołnierzom oraz ich kapitanowi, Rodolphe'owi i odmawia wyjawienia nazwiska Tella. Austriacy zabierają więc Melcthala jako zakładnika i niszczą wioskę.

AKT DRUGI

Mathilde i Arnold wyznają sobie miłość. Gdy Tell i Walter, kolejny szwajcarski patriota, oznajmiają mu, że Austriacy zamordowali jego ojca Melcthala, Arnold przysięga go pomścić i zebrać wszystkie siły, by walczyć o wolność i niepodległość. Przedstawiciele trzech kantonów składają uroczyste ślubowanie, że oswobodzą swój naród z ucisku.

AKT TRZECI

Arnold zawiadamia Mathilde, że musi iść walczyć o prawa swojego kraju. Razem płaczą nad utraconą miłością. Żołnierze Geslera zmuszają uwięzionych Szwajcarów do śpiewów i tańców, każą im się kłaniać przed kapeluszem austriackiego namiestnika. Gdy Tell odmawia złożenia ukłonu, Rodolphe rozpoznaje w nim człowieka, który uratował Leutholda. Słysząc wcześniej o umiejętnościach łuczniczych Tella, Gesler rozkazuje mu zestrzelić jabłko z głowy swego syna Jemmy'ego. Jeśli Tell odmówi, on i syn zginą. Jednak Tellowi udaje się zestrzelić jabłko nie raniąc Jemmy'ego. Gdy żołnierze znajdują przy nim drugą strzałę, Tell oświadcza, że przeznaczona była ona dla Gesiera, gdyby nieszczęśliwym trafem pierwsza raniła jego dziecko. Wściekły Gesler każe aresztować Tella, lecz interweniuje Mathilde i zabiera pod swoją opiekę Jemmy'ego.Tell ma być zabrany łodzią do zamku Altdorf i tam zostać zgładzony.

AKT CZWARTY

Na wieść o aresztowaniu Tella, Arnold ujawnia miejsce, gdzie Tell i Melcthal ukryli broń przygotowując się do zbrojnego powstania. Żona Tella, Hedwige zaczyna błagać Geslera o miłosierdzie, gdy nadchodzi Mathilde z Jemmy'm i proponuje siebie w zamian jako zakładniczkę. Nad jeziorem rozpętuje się burza. W obliczu niebezpieczeństwa, Tell zostaje uwolniony z łańcuchów, aby jako znakomity żeglarz mógł bezpiecznie przeprowadzić łódź. Jemmy daje sygnał do buntu, a gdy Tell przybija do brzegu, syn wręcza mu jego łuk strzały. Tell zabija Geslera, a Arnold i jego ludzie zdobywają zamek Altdorf. Gdy burza wreszcie się uspokaja i wszystko cichnie, Mathilde i Szwajcarzy łączą się w modlitwie dziękczynnej za piękno natury i powrót wolności dla ich kraju.



Prawdziwy mistrz powinien wiedzieć, kiedy zejść ze sceny, by nie przegapić momentu, w którym można stać się obiektem drwin. Rossini, król opery pierwszych dekad XIX wieku, był tego świadomy. Artystycznie i materialnie spełniony poczuł się w wieku 36 lat, a na – zgódźmy się – przedwczesny akt uroczystej zamiany fraku kompozytora na fartuch kucharza, przygotował danie naprawdę wysmakowane, które niejednego świadka paryskiej prapremiery zbiło z tropu. Wilhelm Tell jest bezsprzecznie najbardziej dopieszczoną partyturą tego twórcy, na którą poświęcił on bez mała pół roku, czym ustanowił swój prywatny rekord, ponieważ inne opery pisywał zwykle w kilka tygodni. Ta opowieść o szwajcarskim bohaterze narodowym, jest dziełem romantycznym par excellence, w którym przyroda subtelnie konsonuje ze stanami ducha walczących o wyzwolenie powstańców. Muzyczną charakterystykę Szwajcarii dokonaną przez Rossiniego przy użyciu motywów naśladujących jodłowanie (tzw. ranz des vaches) odczytać można przy okazji jako hołd złożony napisanej 20 lat wcześniej Symfonii Pastoralnej Beethovena zmarłego kilkanaście miesięcy wcześniej. Ale Wilhelm Tell, jak na arcydzieło przystało, zwrócony był nie tylko wstecz, ale również ku przyszłości, przecierając szlak dla bujnego rozwoju francuskiej grand opéra.